قلب انسان ابزاری است دقیق و منظم که در خدمت کل بدن است. این عضو عضلانی به اندازه مشت بسته انسان است و در قسمت سینه، کمی مایل به سمت چپ قرار دارد.
قلب حدود ۱۰۰۰۰۰ بار در روز میتپد و تقریباً ۸ پیمانه خون را هر روز به صورت ۲۴ ساعته به سراسر بدن پمپاژ می کند. این کار، خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی را به بافت ها و اندام ها رسانده و مواد زائد را نیز با خود حمل می کند.
عملکرد قلب
قلب، خون فاقد اکسیژن را به ریه ها می فرستد، در آنجا خون از اکسیژن غنی می شود و دی اکسید کربن و ماده زائد متابولیسم تخلیه می شود. قلب، خون و رگ های خونی، که شامل شریان ها، وریدها و مویرگ ها هستند، همگی با هم سیستم گردش خون را تشکیل می دهند.
اجزا قلب
قلب انسان از چهار حفره تشکیل شده است:
دهلیزها که دو حفره فوقانی هستند و خون را دریافت می کنند.
بطن ها که دو حفره پایینی هستند و خون را تخلیه می کنند.
دیواره بافتی به نام سپتوم، دهلیزهای چپ و راست و بطن چپ و راست را از هم جدا می کند. دریچه ها، دهلیزها را از بطن ها جدا می کنند.
دیواره های قلب از چهار لایه بافت تشکیل شده اند:
میوکارد: بافت عضلانی قلب.
آندوکاردیوم: این بافت در داخل قلب قرار دارد و از دریچه ها و محفظه ها محافظت می کند.
پریکاردیوم: این یک پوشش محافظ نازک است که سایر قسمت ها را پوشش داده است.
اپی کاردیوم: این لایه محافظ بیشتر از بافت پیوندی تشکیل شده و داخلی ترین لایه پریکارد را تشکیل می دهد.
نکاتی در مورد سمت چپ و راست قلب
سمت چپ و راست قلب به صورت هماهنگ با هم کار می کنند. دهلیزها و بطن ها به نوبه خود منقبض و منبسط می شوند و یک ضربان قلب ریتمیک ایجاد می کنند.
سمت راست قلب انسان
سمت راست قلب خون حاوی دی اکسید کربن را دریافت کرده و به ریه ها می فرستد.
دهلیز راست از طریق رگ هایی به نام ورید فوقانی و تحتانی خون فاقد اکسیژن را دریافت می کند. این رگها بزرگترین رگ های بدن هستند. دهلیز راست منقبض می شود و خون به بطن راست منتقل می شود.
بطن راست پس از پر شدن، منقبض شده و خون را از طریق شریان ریوی به ریه ها پمپ می کند. در ریه ها، خون اکسیژن دریافت می کند و دی اکسید کربن را تخلیه می کند.
سمت چپ قلب انسان
سمت چپ قلب از ریه ها خون دریافت می کند و آن را به بقیه قسمت های بدن پمپاژ می کند.
خون تازه دارای اکسیژن از طریق وریدهای ریوی به دهلیز چپ برمی گردد.
دهلیز چپ منقبض می شود و خون را با فشار به بطن چپ انتقال می دهد. بطن چپ پس از پر شدن، منقبض شده و خون را از طریق آئورت به خارج از قلب می فرستد
تبادل گاز در قلب انسان
هنگامی که خون از طریق شریان ریوی به ریه ها منتقل می شود، از طریق مویرگهای کوچکی عبور می کند که در نهایت به سطح کیسه های هوایی ریه به نام آلوئول متصل می شوند.
سلول های بدن برای عملکرد خود، اکسیژن مصرف می کنند و دی اکسید کربن را به عنوان ماده زائد تولید می کنند. قلب امکان از بین بردن دی اکسید کربن ناخواسته را میسر می کند. اکسیژن وارد خون می شود و دی اکسید کربن از طریق مویرگ های آلوئول از آن خارج می شود. عروق کرونر موجود در سطح قلب، خون حاوی اکسیژن را به ماهیچه قلب می رسانند.
نبض
فرد می تواند نبض خود را در نقاطی که عروق از سطح پوست عبور می کنند، مانند مچ دست یا گردن، احساس کند. نبض همان ضربان قلب است. هنگامی که نبض خود را احساس می کنید، در حقیقت هجوم خون درون رگ ها در حین پمپاژ خون توسط قلب را احساس می کنید.
نبض سالم معمولاً ۶۰ تا ۱۰۰ بار در دقیقه می زند و این عدد می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. ممکن است یک فرد بسیار فعال، نبض پایینی ۴۰ bpm داشته باشد. افرادی که بدن آنها درشت تر است، نبض سریع تری دارند، اما معمولاً این عدد بیش از ۱۰۰ دور در دقیقه نیست.
سیستم الکتریکی قلب
برای پمپاژ خون در سراسر بدن، عضلات قلب باید به صورت هماهنگ با هم کار کنند تا خون را در مسیر درست، در زمان مناسب و با نیروی مناسب پمپاژ کنند. پالس های الکتریکی این فعالیت را هماهنگ می کنند.
سیگنال الکتریکی از گره سینوسی-دهلیزی شروع می شود، که گاهی اوقات گره سینوسی نامیده می شود. این گره ضربان ساز قلب است و در بالای دهلیز راست قرار دارد. سیگنال این گره باعث انقباض دهلیزها شده و خون را به داخل بطن ها می راند.
سپس پالس الکتریکی به ناحیه ای از سلول ها در پایین دهلیز راست، بین دهلیزها و بطن ها می رود که به آن گره دهلیزی- بطنی گفته میشود.
این سلول ها به عنوان دروازه بان عمل می کنند. آن ها سیگنال را طوری هماهنگ می کنند که دهلیزها و بطن ها همزمان منقبض نشوند. باید کمی تأخیر وجود داشته باشد.
سیگنال در امتداد فیبرهایی به نام الیاف پورکنژ درون دیواره های بطن حرکت می کند. فیبرها، پالس را به ماهیچه قلب منتقل می کنند و باعث انقباض بطن ها می شوند.
ECG یا Electro Cardio Graphy
این دستگاه، فعالیت الکتریکی قلب را به وسیله الکترود بر روی کاغذی حساس به نام نوار قلب ثبت می کند و بدین وسیله پزشک معالج می تواند نوسانات قلبی را مورد بررسی قرار دهد. دستگاه الکتروکاردیوگرافی به وسیله لیدهای مختلف تغییرات پتانسیل الکتریکی که در اثر فعالیت الکتریکی عضله قلب به وجود می آید را ثبت می کند.
اطلاعاتی که بر روی الکتروکاردیوگرام ثبت می شود نشان دهنده امواج الکتریکی قلب می باشد. این امواج مراحل مختلف تحریکات قلبی هستند. هر مربع کاغذ نوار قلب یک میلی متر طول دارد. محور افقی بر روی کاغذ الكترو نشان دهنده زمان و محور عرض آن نشان دهنده شدت جریان الکتریکی است. دستگاه الکترو به طور استاندارد با سرعت ۲۵ میلی متر در ثانیه، وقایع الکتریکی قلب را ثبت می کند.
با مراجعه به وب سایت تجهیزات پزشکی بهین پویان صدر می توانید تجهیزات قلب و عروق مورد نیاز خود را با بهترین قیمت و کیفیت، تهیه نمایید.
